Grzybica stóp
Grzybica stóp to powszechna infekcja skóry obejmująca głównie przestrzenie międzypalcowe u stóp, ale ze względu na zakaźny charakter może łatwo rozprzestrzenić się na większe powierzchnie stóp i inne części ciała, np. ręce. Bywa nazywana również „stopą atlety“, ponieważ najczęściej dotyka właśnie sportowców. Prawie zawsze pierwszymi objawami są silny świąd, zaczerwienienie i złuszczanie naskórka. W dalszej kolejności przebieg zależy od rodzaju patogenu, z jakim mamy do czynienia, oraz od warunków osobniczych, a także od tego, jak szybko podejmiemy leczenie.
Czynniki sprzyjające rozwojowi grzybicy stóp
Istnieje wiele czynników, które sprzyjają wystąpieniu grzybicy stóp. Na niektóre z nich niestety nie mamy wpływu, ale w związku z tym należy zachować większą czujność. Badanie rozpowszechnienia zakażenia w populacji wykazało, że dotyka ono od 2 do 4 razy częściej mężczyzn w porównaniu do kobiet. Ryzyko zakażenia wzrasta również wraz z wiekiem. Możemy przypuszczać, że jest to związane z tym, iż osoby starsze częściej są obciążone chorobami przewlekłymi, a co za tym idzie, ich organizm gorzej sobie radzi w walce z infekcją. Również predyspozycja osobnicza odgrywa tutaj istotną rolę.
Jeśli chociaż raz w życiu ktoś zaraził się grzybicą stóp, jest bardziej prawdopodobne, że zdarzy się to po raz kolejny. Możemy ponadto wymienić szereg chorób sprzyjających rozwojowi grzybic. Na pierwszym miejscu plasuje się jedna z najbardziej powszechnych chorób cywilizacyjnych dzisiejszych czasów – cukrzyca. Do innych, rzadszych jednostek chorobowych predysponujących do wystąpienia grzybicy stóp zaliczamy: choroby nowotworowe, zakażenie wirusem HIV, nadpotliwość stóp, a także mniej znane choroby naczyniowe z kręgu kolagenoz, zespół Cushinga czy rybią łuskę.
Nie można pominąć warunków zewnętrznych wpływających na wystąpienie infekcji grzybiczej stóp. W naszej szerokości geograficznej w okresie letnim dużo częściej jesteśmy narażeni na możliwość zakażenia. Szczególnie, jeśli w połączeniu z utrzymującymi się wysokimi temperaturami nosimy źle dobrane, nieprzepuszczalne obuwie. Podobne warunki sprzyjają rozwojowi grzybicy, niezależnie od pory roku, u osób, u których zawód czy styl życia są bezpośrednim czynnikiem rozwoju „stopy atlety“. Na początku na uwagę zasługują sportowcy, tacy jak piłkarze, koszykarze czy biegacze, którzy podczas długich i wyczerpujących treningów noszą sportowe obuwie, w którym jest ciepło, ciemno i wilgotno. To stwarza idealny mikroklimat do rozmnażania grzybów. Do osób, których zawód usposabia do zachorowania na grzybicę stóp należą górnicy, hutnicy i żołnierze, ze względu na konieczność noszenia nieprzewiewnych uniformów oraz butów i przebywania często w warunkach sprzyjających rozwojowi infekcji.
Jak zapobiegać zakażeniu grzybicą stóp?
Na szczęście jest też wiele czynników i zachowań, które możemy zmienić, aby ustrzec się przed infekcją grzybiczą stóp. Przede wszystkim należy dobierać odpowiednie obuwie, czyli nie za ciasne buty z oddychających materiałów. Konieczne jest noszenie obuwia ochronnego w miejscach publicznych – pływalniach, saunach czy siłowniach. Niewątpliwie należy także unikać korzystania wspólnie z innymi osobami z przedmiotów codziennego użytku, takich jak ręczniki, skarpetki czy buty. W przeciwnym razie może to szybko doprowadzić do rozprzestrzenienia infekcji. Grzyby „uwielbiają“ takie miejsca, gdzie jest wilgotno i ciepło – mogą długo przetrwać w takich warunkach.
Aby zapobiec zakażeniu grzybicą stóp nie trzeba całkowicie rezygnować z wizyt na siłowni i ćwiczeń, ważne jest, aby dbać o prawidłową higienę.
Na basenie i w przebieralniach należy zawsze nosić ochronne klapki, po kąpieli dokładnie osuszać ręcznikiem stopy i przestrzenie międzypalcowe. Na co dzień trzeba nosić bawełniane skarpetki – i jeśli zajdzie taka potrzeba – można zmieniać je nawet kilka razy dziennie. Zadbajmy o to, aby przewietrzyć obuwie, zanim założymy je po raz kolejny i pamiętajmy, że podczas leczenia obuwie oraz skarpetki trzeba koniecznie dezynfekować przed ponownym użyciem. Zawsze należy dbać o to, aby stopy były czyste i suche, utrzymywać odpowiednią higienę i zwracać uwagę na wszelkie zmiany, zadrapania lub pęknięcia pojawiające się na skórze i paznokciach.
Powiązane artykuły:
Dezynfekcja butów – jak i czym odkazić buty? >>
Grzybica stóp - jak ją rozpoznać i leczyć? >>
Zadbane stopy - paznokcie i pięty. Jak dbać? >>
Bibliografia:
- Elewski B.: Grzybicze zakażenia skóry. Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2000. ISBN 83-86019-86-1
- Błaszczyk-Kostanecka M., Wolska H.: Dermatologia w praktyce. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2009. ISBN 978-83-200-3715-9 [http://www.dermnetnz.org/topics/tinea-pedis] [z dn. 10.02.2017] [http://www.ifd.org/protocols/tinea-pedis] [z dn. 12.02.2017]
