Badanie włosów – jakie wykonać? Rodzaje
Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
Badanie włosów wykonuje się, kiedy ich stan lub kondycja skóry głowy budzą niepokój. Podstawą może być m.in. nadmierne wypadanie, łojotok czy nawracający łupież. Badań takich jest kilka rodzajów. Kiedy jakiemu się poddać?
Badanie włosów
Kiedy z włosami lub skórą głowy dzieje się coś niepokojącego, nie zawsze wystarczy zmienić pielęgnacyjne przyzwyczajenia. Codzienna pielęgnacja jest oczywiście bardzo istotna i warto dbać o nią według pewnych określonych zasad, by włosy i skóra były odpowiednio nawilżone, odżywione i utrzymane w czystości. Bez regularnego stosowania starannie dobranych preparatów o wartościowym składzie nigdy nie uda się osiągnięcie ich zdrowego wyglądu i dobrej formy.
Zdarza się jednak, że mimo regularnych zabiegów pielęgnacyjnych, efekt nie jest zadowalający, a problemy takie jak:
- łupież,
- nadmierne wypadanie włosów,
- wzmożony łojotok
powracają i nie można pozbyć się ich za pomocą najbardziej nawet systematycznego mycia i odżywiania.
Co wtedy robić? Można wykonać odpowiednie badanie włosów, które pozwoli dokładnie określić ich typ oraz kondycję, a także podłoże pojawiających się problemów. Określenie rodzaju włosa jest kluczowe, by używane do jego pielęgnacji preparaty rzeczywiście były właściwie dobrane.
Najpopularniejsze rodzaje włosów określane na podstawie ich struktury to:
- normalne (bez problemów, zdrowe w dotyku),
- suche,
- przetłuszczające się,
- mieszane,
- cienkie i delikatne,
- rozdwajające się,
- zniszczone.
Niekiedy trudno jest gołym okiem rozpoznać rodzaj włosa, a wykonanie badania może w tym pomóc. Określenie typu jest bardzo ważne, by używane na co dzień preparaty nie pogłębiały problemów, a je łagodziły.
Badanie z włosa może także pomóc określić, jakich substancji w organizmie jest za mało, by włosy odzyskały zdrowy wygląd, były lśniące i mocne.
Analiza pierwiastkowa włosa
Jednym z rodzajów badań, jakim można poddać włosy, jest ich analiza pierwiastkowa. Co to znaczy? Badanie to polega na rozebraniu włosa na "czynniki pierwsze", czyli określeniu, jakie pierwiastki i w jakiej ilości występują w jego chemicznej strukturze. Określa się w nim 25 biopierwiastków niezbędnych człowiekowi do życia oraz 5 pierwiastków toksycznych (dlatego niekiedy mówi się o nim również jako o badaniu włosa na metale ciężkie), o działaniu negatywnym dla ludzkiego zdrowia. Badanie pokazuje zatem, jaki jest poziom odżywienia włosów – których substancji dostarcza się im w sposób wystarczający, a których powinny dostawać więcej. Dzięki temu łatwiej jest zaplanować prawidłową pielęgnację spełniającą ich indywidualne potrzeby.
Pierwiastkowa analiza włosa zalecana bywa m.in. przy wzmożonym łojotoku skóry głowy lub nadmiernym wypadaniu włosów celem ustalenia przyczyny powstałego problemu. Po jej przeprowadzeniu można wdrożyć postępowanie ułatwiające włosom powrót do dobrej formy i odzyskanie zdrowego wyglądu.
Jak wygląda analiza włosa? Pacjent może wysłać próbkę samodzielnie lub udać się do laboratorium, gdzie zostanie ona pobrana przez specjalistę. Należy pamiętać, że włosy oddawane do badania muszą być obcięte na długość ok. 4 cm. Zniszczone końcówki z reguły są miejscem najsłabiej odżywionym, dlatego ich analiza może być zupełnie niemiarodajna. Włosy nie mogą być farbowane ani poddawane wcześniej innym zabiegom chemicznym, muszą być w pełni naturalne.
Badanie trychologiczne
Kompleksowym badaniem stanu włosów i skóry głowy jest również badanie trychologiczne. Na czym ono polega? Jest to obrazowa analiza różnych elementów skóry, włókien włosowych, korzeni, naczyń krwionośnych, gruczołów łojowych itd.
Specjalistyczne badanie trychologiczne składa się z:
- badanie trichoskopowe – nowa, całkowicie nieinwazyjna metoda diagnostyczna opierająca się na technice dermatoskopii lub wideodermatoskopii skóry głowy, pozwala na ocenę struktur na poziomie naskórka, granicy skórno-naskórkowej i górnych warstw skóry właściwej oraz włosów, szczególnie ich łodyg a także ujść mieszków włosowych i ustalenie przyczyny wypadania,
- trichodiagram analityczny – polega na pobraniu próbek włosów i analizie ich struktury, co pozwoli określić procentowy stosunek włosów w fazie rosnącej (anagen) do fazy katagenu i telogenu,
- trichometria – dokładny pomiar rozmaitych parametrów włosów, a przede wszystkim ich grubości,
- badanie mykologiczne – badanie na obecność grzybów na powierzchni skóry głowy,
- badanie histopatologiczne – polega na pobraniu próbki skóry wraz z mieszkami włosowymi, które następnie oceniane są pod mikroskopem, przydatne gdy trichoskopia jest niejednoznaczna,
- trichoscan – całkowicie skomputeryzowana metoda ustalająca odsetek włosów anagenowych i telogenowych w polu widzenia o powierzchni 0,25cm2 a także grubość łodyg włosów,
- test pociągania (tzw. pull test) – wykorzystywany jako badanie uzupełniające; polega na delikatnym pociągnięciu pasm włosów w trzech lokalizacjach owłosionej skóry głowy, wynik dodatni występuje gdy w rękach lekarza pozostają ponad 3 włosy z dowolnej lokalizacji lub 10 włosów łącznie,
- mikroskopia w świetle spolaryzowanym - to specjalistyczne badanie polega na ocenie kory i struktury włosa pod mikroskopem; wykorzystywana w przypadku stwierdzenia nadmiernej łamliwości włosów.
Badanie trychologiczne wykonuje się przy stwierdzeniu:
- nadmiernego wypadania włosów,
- nadmiernego łojotoku skóry głowy,
- różnych rodzajów łupieżu,
- łysienia,
- podrażnień i stanów zapalnych.
Badanie skóry głowy, z uwzględnieniem stanu cebulek włosów, mieszków włosowych i gruczołów łojowych daje zwykle pełen obraz jej aktualnego stanu i pomaga ustalić, czy dany problem jest wynikiem jedynie źle dobranej pielęgnacji, czy też ma inne podłoże. Poznanie przyczyn natomiast daje szansę na wdrożenie właściwego postępowania niwelującego przykre objawy.
Powiązane artykuły:
Swędzenie skóry głowy - dlaczego? Przyczyny >>
Jak prawidłowo myć włosy? Instrukcja krok po kroku >>
Proteiny na włosy – czym są i jak stosować? >>
Bibliografia:
- A. Szlachcic, K. Szlachcic-Wyroba, Cechy morfologiczne i fizjologiczne włosów. Podstawy diagnostyki trychologicznej, w: Kosmetologia estetyczna 3 / 2014 / vol. 3
http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/04/ke2014.3-6.pdf [11.06.2021] - Phillips, Slomiany, Allison, Hair Loss: Common Causes and Treatment. Am Fam Physician, 2017 Sep 15, 96(6): 371-378.
- M. Bednarek, C. Musiał, Najczęstsze problemy pacjenta trychologicznego – choroby skóry głowy, w: Kosmetologia estetyczna 3 / 2019 / vol. 8
- Brzezińska-Wcisło L, Rakowska A, Rudnicka L, et al. Androgenetic alopecia. Diagnostic and therapeutic recommendations of the Polish Dermatological Society. Dermatology Review/Przegląd Dermatologiczny. 2018;105(1):1-18. doi:10.5114/dr.2018.74162. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29054142/
- Adamski Z, Kaszuba A. Metody diagnostyczne w dermatologii, wenerologii i mikologii lekarskiej. Tom I, Czelej 2015. ISBN 978-83-7563-214-9.
