Łupież tłusty a suchy – jak odróżnić? Objawy
Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
Łupież tłusty a suchy – czym się różnią? Jakie jeszcze występują rodzaje łupieżu? Jak się objawiają? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w artykule.
Jak wygląda łupież?
Łupież jest chorobą dermatologiczną o przewlekłym lub nawrotowym przebiegu, charakteryzującą się złuszczaniem skóry gładkiej lub owłosionej skóry głowy. Dermatolodzy wyróżniają m.in. poniższe rodzaje łupieżu:
- zwykły (pityriasis simplex),
- tłusty (pityriasis seborrhoica).
Łupież zwykły, nazywany także suchym, jest najpowszechniejszą postacią łupieżu. Ten rodzaj schorzenia występuje na owłosionej skórze głowy i charakteryzuje się drobnopłatowym złuszczaniem się powierzchniowych warstw zrogowaciałego naskórka.
Łupież tłusty też lokalizuje się na owłosionej skórze głowy, ale nie tylko – może zajmować skórę twarzy. Jakie są różnice pomiędzy łupieżem tłustym a suchym? Tłusty można rozpoznać po żółtych, nawarstwionych strupach na głowie lub twarzy, a ponadto po nadmiernym wydzielaniu sebum przez gruczoły łojowe (łojotok).
W literaturze medycznej można także znaleźć jednostkę chorobową nazywaną łupieżem pstrym (pityriasis versicolor). W istocie jest to powierzchowne i przewlekłe zakażenie skóry przez grzyba z rodzaju drożdżaków – Malassezia furfur. Łupież pstry charakteryzuje się występowaniem jasnobrązowych i złuszczających się plam głównie w górnej części tułowia. W rzadkich przypadkach zmiany skórne pojawiają się też na kończynach i szyi.
Objawy łupieżu suchego
Łupież suchy zaliczany jest do najczęściej występującego schorzenia w obrębie owłosionej skóry głowy. Szacuje się, że może występować u 10 proc. populacji ogólnej, jednakże najwięcej przypadków zachorowań obserwuje się u młodych osób między 10. a 20. rokiem życia. W tej grupie wiekowej łupież może dotykać nawet 50 proc. populacji [Cygan].
Bezpośrednią przyczyną łupieżu jest nieprawidłowe, zbyt szybkie złuszczanie się komórek naskórka. Patomechanizm przyspieszenia tego procesu nie jest do końca znany. Wśród czynników wyzwalających wymienia się zaburzenia hormonalne, immunologiczne, neurologiczne, niewłaściwą higienę (zbyt rzadkie mycie włosów lub niedostatecznie spłukiwanie szamponu) oraz nieodpowiednią dietę (nadmierne spożycie cukru, tłuszczów nasyconych i skrobi) [Wysocka].
Nadmierne złuszczanie naskórka przyczynia się do większej podatności skóry na infekcje grzybicze, które leżą u podłoża rozwoju łupieżu [Cygan]. Należy podkreślić, że grzyby drożdżopodobne Malassezia stanowią fizjologiczną florę skóry człowieka. W warunkach prawidłowych ich liczba stanowi około 45 proc. całkowitej mikroflory skóry, natomiast w przypadku nieprawidłowego złuszczania naskórka może ona wzrosnąć do 75 proc., powodując łupież suchy. Objawy tego schorzenia to obecność suchych łusek w kolorze srebrnym czy też popielatym oraz przesuszona skóra głowy.
Zazwyczaj przebieg choroby jest taki, że łuski początkowo występują na szczycie głowy, a następnie przenoszą się na część skroniową. Łuski mogą być zbite i trzymać się podłoża lub przeciwnie – nie trzymać się skóry głowy i przypominać konsystencją puder. Zwykle samoistnie opadają z głowy na ubranie, ewentualnie zatrzymują się na włosach. Charakterystyczne jest to, że u osób cierpiących na łupież suchy, włosy pozostają niezmienione. Mogą jedynie wykazywać większą łamliwość. Ponadto zazwyczaj nie pojawiają się żadne objawy towarzyszące, takie jak świąd czy pieczenie.
Objawy łupieżu tłustego
Etiologia łupieżu tłustego nie różni się od opisanej powyżej. Jedynie obraz kliniczny jest odmienny. Jeżeli chodzi o objawy łupieżu tłustego, to podstawowym symptomem świadczącym o rozpoznaniu jest obecność tłustych łusek barwy żółtej. Zwykle łuski są mocno przytwierdzone do podłoża.
Ponadto skóra głowy jest objęta stanem zapalnym, który powoduje świąd. Osoby dotknięte schorzeniem narzekają na łupież i przetłuszczające się włosy. Nadmiar sebum na skórze głowy może skutkować nadmiernym wypadaniem włosów. Osoby borykające się z łupieżem tłustym obserwują u siebie także ścieńczenie samych włosów.
Łupież suchy a tłusty - jak odróżnić?
Jak odróżnić łupież suchy od tłustego? Zasadnicza różnica między łupieżem suchym a tłustym polega na wyglądzie łusek.
W łupieżu suchym, jak sama nazwa wskazuje, łuski są suche, drobne w kolorze srebrnym lub popielatym. Ponadto są zwykle słabo przytwierdzone do podłoża.
Z kolei w łupieżu tłustym łuski są tłuste i bladożółte, a ponadto mocniej przytwierdzone do skóry, obserwuje się nasilony łojotok.
Te dwa rodzaje łupieżu na głowie różnią się także pod względem objawów towarzyszących. Łupież suchy zwykle nie powoduje żadnych dolegliwości, a same włosy pozostają niezmienione. Zaś w przypadku łupieżu tłustego często występuje świąd skóry głowy. Ponadto włosy nadmiernie się przetłuszczają oraz wypadają i stają się cieńsze.
Powiązane artykuły:
Łupież suchy - przyczyny. Jak zwalczyć? >>
Łupież tłusty - jak się objawia? Przyczyny i sposoby >>
Łupież >>
Bibliografia:
- Richard Rycroft, Stuart Robertson, Sarah Wakelin, Dermatologia, pod red. Lidii Rudnickiej i Małgorzaty Olszewskiej, Warszawa 2014.
- Marta Wysocka, Łupież jako objaw – jego etiopatogeneza, leczenie i zapobieganie, Borgis - Nowa Medycyna 3/2002.
- Beata Cygan, Postępowanie w łupieżu skóry owłosionej głowy, Lek w Polsce vol 23 nr 5’13 (265).
- Marta Bednarek, Claudia Musiał, Najczęstsze problemy pacjenta trychologicznego – choroby skóry głowy, Kosmetologia Estetyczna 3 / 2019 / vol. 8.
